ajarah panemon sel
Wiwitané sel digambaraké ing taun 1665 déning sawijining èlmuwan Inggris Robert Hooke sing wus nliti irisan tipis gabus nganggo mikroskop sing dirancang dhéwé. Tembung sel asalé saka tembung Latin cellulae sing tegesé 'kamar-kamar cilik'. Anton van Leeuwenhoek nglakokaké akèh pangamatan marang benda-benda lan jasad-jasad renik lan nedahaké sepisanan marang donya yèn ana "kauripan ing donya liya" sing durung tahu didelok déning manungsa. Karyané dadi dhasar kanggo cabang biologi sing wigati saiki yaiku mikrobiologi.
Perkembangan mikroskop sakwéné mèh 200 taun sabanjuré wis mènèhi kasempatan marang para ahli kanggo nliti susunan awak makluk urip. Sarangkaiyan panlitèn wis dilakokaké déning rong èlmuwan saka [[Jerman] yaiku Matthias Schleiden (ahli tetenduran, 1804-1881) lan Theodor Schwann (ahli kéwan, 1810-1882). Loro èlmuwan mau nyimpulaké yèn saben makluk urip kasusun saka sel. Sabanjuré ing taun [[1]885]] sawijining èlmuwan Jerman, Rudolf Virchow, ngamati yèn sel bisa milah dhiri lan mbentuk sel-sel anyar.
Struktur sel
Sacara umum saben sel duwé
- membran sel,
- sitoplasma, lan
- inti sel utawa nukleus.
Inti Sel
Inti sel dalam selaputnya yang tembus air mengandung dua jenis molekul asam nukleat, yakni asam deoksiribonukleat yang biasanya disingkat dengan DNA, serta asam ribonukleat atau RNA. Kedua jenis molekul tersebut menentukan tumbuhan. DNA dalam kromosom memuat kode genetik. Di antara pembelahan sel, DNA memperbanyak diri. Keterangan DNA masuk RNA dan RNA ini pindah dari nukleolus yang bulat kecil ke sitoplasma untuk mengatur semua fungsi sel Mitokondria
Kloroplas
Kromoplas Karoten
Struktur Golgi
Endoplasma
Butir Pati
Dinding Sel
|
Sitoplasma lan nukleus sacara bebarengan nyusun protoplasma. Ing njero sitoplasma ana manéka warna organel. Sel tetanduran, alga lan prokariota ngembangaké dinding sel sauntara sel kéwan ora. Sapérangan organisme nduwé flagella ing selé kanggo nggampangaké anggoné obah.
Membran sél
Pirsanana artikel khusus ngenani membran sel.
Membran sel kasusun déning lipoprotein. Membran Sel matesi kabèh kagiyatan sing dumadi ing njero sel saéngga ora gampang kaganggu déning pangaruh saka njaba. Amarga fungsi iki, membran sel duwé sifat 'selektif permeabel', bisa nemtokaké bahan-bahan tinentu waé sing bisa mlebu nuju lan metu saka sel. Ing sel tetanduran, membran sel ing kaanan normal nempel ing dinding sel amarga tekanan turgor saka njeron sel.
Sitoplasma
Fungsi utama kauripan dumadi ing sitoplasma. Mèh kabèh kagiyatan metabolisme dumadi ing njeron ruangan kanthi isi cuwèran kenthel iki. Ing njero sitoplasma ana organel-organel sing mlayang-layang ing cuwéran kenthel (arupa koloid, nanging ora homogen) sing disebut matriks. Organel iki sing nglakoni akèh fungsi kauripan: sintesis bahan, respirasi (pangrombakan), panyimpenan, sarta réaksi marang rangsang. Sabagéan gedhé prosès ing njero sitoplasma diatur sacara enzimatik.
Saliyané organel, ana uga vakuola, butir-butir glepung, butir silikat lan manéka warna prodhuk sékundhèr liya. Vakuola nduwé peran wigati minangka papan panampungan prodhuk sékundhèr sing wanguné cuwèr, saéngga disebut uga 'cuwèran sel'. Cuwèran sing ngisi vakuola béda-béda, gumantung papan lan fungsi sel.
Nukleus
Nukleus tugasé ngontrol kagiyatan sing dumadi ing sitoplasma. Ing njero nukleus ana kromosom sing isiné DNA sing arupa cithak biru kanggo panggawéan manéka warna protein (utamané enzim). Enzim diperlokaké kanggo nglakokaké manéka warna fungsi ing sitoplasma. Ing njero nukleus uga ana nukleolus.
Organel
Manungsa nduwé akèh organ sing béda-béda kaya jantung, paru-paru lan lambung, sing fungsiné uga béda-béda. Semana uga sel. Sel nduwé organ sing disebut organel (ateges 'organ cilik').
Ing ngisor iki manéka warna organel ing njero sel (khususé sitoplasma):
- Kondriosom utawa mitokondria.
- Plastida (mung ana ing sel tetanduran lan saperangan alga),
- Diktiosom, luwih dikenal minangka badan Golgi utawa benda Golgi,
- Ribosom,
- Retikulum endoplasma,
- Peroksisom
- Vakuola
Bédané sel tetanduran lan sel kéwan
Sel tetanduran lan sel kéwan nduwé sapérangan béda ing antarané:
Sel tetanduran | Sel kéwan |
---|---|
Sel tetanduran luwih gedhé tinimbang sel kéwan. | Sel kéwan luwih cilik tinimbang sel tetanduran. |
Wangun tetep. | Wangun ora tetep. |
Duwé dinding sel. | Ora duwé dinding sel. |
Duwé klorofil. | Ora duwé klorofil. |
Duwé vakuola utawa rongga sel sing gedhé. | Ora duwé vakuola, anajan sok-sok sel sapérangan kéwan uniseluler duwé vakuola (nanging ora padha gedhéné karo sing diduwèni tetanduran). |
Nyimpen tenaga ing wangin wiji (granul) kanji. | Nyimpen panganan ing wangun wiji (granul) glikogen. |
Ora duwé sentrosom. | Duwé sentrosom. |
Tidak ada komentar:
Posting Komentar